तुम मुझे युँ भुला ना पाओगे, जब कभी भी सुनोगी गीत मेरे, संग संग तुम भी गुनगुनाओगे, हा तुम मुझे युँ ... आठवणींबरोबर हे गाणे पण ओठांवर आले आहे. आठवणींची प्रचंड गर्दी उसळली आहे. असे वाटत आहे की आत्ता उठावे आणि क्लेम्सनला जावे. सगळे कसे अगदी डोळे भरून परत पाहावेसे वाटत आहे. विद्यापीठ, ग्रंथालय, एकार्ड, लॉन्ड्रोमॅट, बसस्टॉप, उंचसखल वळणे घेत जाणारे रस्ते, केमिस्ट्री लॅब. मनाने मी क्लेम्सनला जाऊन पोहोचले आहे. प्रत्यक्षात जाईन तेव्हा भरपूर फोटो काढणार आहे. क्लेम्सनच्या काही आठवणी मी या आधीच लिहिल्या आहेत त्याला आता क्लेम्सनच्या आठवणी असे लेबल देणार आहे. त्या आठवणी आहेत अनुक्रमे कॅट बस, इंग्रजीचा वर्ग, अमेरिकेतील पाळणाघर, केट व मॅगी, मॉप्स, एक सुखद आठवण. यात अजून एक भर पडेल ती "खेड्यामधले घर कौलारू" याची.
त्याचे असे झाले फेसबुकवर मित्रमंडळाची संख्या ९९ झाली होती. शंभरावे कोण यामध्ये फेसबुकवर काही नावे शोधली पण एकाच नावाचे बरेच जण अशी यादी आली त्यातले नक्की कोण? शोधता शोधता ध्यानी मनी नसताना माझ्या मावसपुतणीचे नाव लिहिले आणि ती यादीत पहिलीच दिसली आणि मी पाहतच राहिले! तिला मी २००४ च्या भारतभेटीमध्ये पाहिले होते त्यामुळे चेहरा लक्षात होता. माहिती वाचली आणि हीच ती! याची खात्री झाल्यावर तिला मैत्रिण विनंती पाठवली. त्याचबरोबर मला अजूनही या गोष्टीचा आनंद झाला की ती क्लेम्सनला आहे याचा. एक दोन तासाच फोनाफोनी, संगणकावर बोलणे पाहणे झाले. पुतणीलाही आमच्या इतकाच आनंद झाला होता.
संध्याकाळपासून क्लेम्सनच्या आठवणी इतक्या काही दाटून आल्या की कागदावर उतरवल्याच पाहिजेत त्याशिवाय झोप येणे शक्य नाही म्हणून झोपायच्या आधी वहीत खरडल्या आणि लगेच संगणकावर टंकतही आहे! क्लेम्सनला पहिल्याप्रथम एका मित्राकडे काही दिवस राहून क्लेम्सन प्लेस अपार्टमेंटमध्ये ३ महिन्यांकरता राहिलो. ही जागा मुख्य रस्त्यावरून बरीच आत होती. खूपच छान होती ही अपार्टमेंटस, टुमदार! क्लेम्सनमध्ये रस्ते सरळ नाहीत, उंचसखल आहेत. सुरवातीला कार नसल्याने मी आठवड्याची कामे अशी काही आखली होती की त्यात माझा वेळही जाईल व कामेही होतील. यात मी एकार्ड मधून दूध आणायचे. एकार्डच्या बाजूला पोस्ट ऑफीस आहे एकदम चकाचक! इथे मी पत्र टाकायला यायचे. कॅट बसचा स्टॉप शोधण्यात पण मी वेळ घालवला आहे. क्लेम्सन प्लेसला टीव्ही वर लाईफ टाईम चॅनलवर लागोपाट दोन चित्रपट आम्ही रोज पाहायचो. टाईम मॅगझीन वाचण्यात वेळ घालवला आहे. बरेच वेळा जे काही सुचेल ते भराभर वहीत उतरवायचे. असे बरेच लिखाण केले आहे ते सर्व लिखाण मी जेव्हा लिहायला सुरवात केली त्यावेळेला कामी आले. त्यावेळचे सर्व लिखाण असंबद्द होते ते नंतर मी सुसंबद्द केले.
त्याच शहरात दुसऱ्या जागेत राहिल्या आल्यावर सकाळचा पोळी भाजीचा डबा झाला की बाहेरच्या लाकडी ओंडक्यावर येऊन बसायचे. गार हवा यायची. सगळीकडे हिरवी गार झाडेच झाडे आहेत क्लेम्सनला. जिथे जिथे तुमची नजर जाईल तिथे तिथे सर्व हिरवेगार! सकाळी उठायला उशीर झाला की विनायकला पोळीभाजीचा डबा द्यायला जायचे बसने लॅबमध्ये. तिथे सर्वांना हाय हॅलो करून दुसऱ्या बसने घरी परत. विद्यापीठाच्या स्टॉपच्या इथे लागुनच थोडे उंच चढण आहे तिथे काही पायऱ्या आहेत. त्या पायऱ्यांवर बसायचे मी बस येईपर्यंत. बरेच जण असे बसायचे तिथे पायऱ्यांवर. थंडी असेल तर कोट मफलर घालून. रणरणते उन असेल तर टोप्या घालून. सुरवातीला वेळ जावा म्हणून बसने भरपूर हिंडलेली आहे. वेळापत्रक बरोबर घ्यायचे. शिवाय पाणी पिण्याची बाटली, टोपी, छत्री घेऊन निघायचे मी. दुकानात जाऊन सावकाशीने रमत गमत त्या दुकानात काय काय आहे ते बघायचे. काही वेळा काही खरेदी करायचे. भूक लागली तर बटाटा चिप्स व किटकॅट विकत घ्यायचे. बसस्टॉपवर बसची वाट पाहत खायचे. वर थोडे पाणी प्यायचे. काही दिवसांनी मित्रमंडळ जमा झाले. एकमेकांकडे जाणे येणे सुरू झाले, जेवणे सुरू झाली. शनिवारी रात्री एकमेकांकडे जाऊन निवांत गप्पा टप्पा, नंतर गरमागरम चहा ठरलेले. बरेच वेळा संगळ्यांनी मिळून तिथल्या थिएटरवर चित्रपट पाहायचो. इथले चित्रपटगृह पण मला खूप आवडले. नंतर काही दिवसांनी मला नोकरी लागली.
साधारण दोन ते अडीच वर्षांचा काळ होता क्लेम्सनमध्ये. त्यानंतर एक्झीट घेतली ती विल्मिंटनची शहराची. क्लेम्सनच्या आठवणी खूप खूप छान आहेत! विसरणे शक्यच नाही. आपल्या आयुष्यात काही काही आठवणी खूपच रमणीय असतात त्यापेकी ही एक आठवण क्लेम्सन, साऊथ कॅरोलायनाची!
क्लेम्सनच्या आठवणी असे लेबल दिले आहे. त्यात तिथल्या काही आठवणी लिहिल्या आहेत त्या जरूर वाचा. या सर्व आठवणींचे फोटो मी जाईन तेव्हा घेणार आहेच ते पुढील लेखात बघा.
Wednesday, October 20, 2010
Tuesday, October 05, 2010
Saturday, September 25, 2010
मराठी माणसं
अमेरिकेत आल्यावर आमच्या अपार्टमेंट मध्ये आमचे बस्तान बसले आणि रोजचे दैनंदिन जीवन सुरू झाले. मी रोज विद्यापिठाच्या ग्रंथालयात जायचे. एकदा असेच जात असताना समोरून एक माणूस येताना दिसला आणि मनात म्हणाले की हा बहुधा मराठी असावा. त्याच्या चेहऱ्यावरचे भावही तसेच होते म्हणजे तोही मनातून असेच म्हणत असावा की ही बाई बहुतेक मराठी वाटत आहे.
आम्ही दोघे एकमेकांकडे बघत बघत चालत होतो. दोघेही समोरासमोर आलो आणि असेच संभ्रमात बघून पुढे गेलो. मी मागे वळून पाहिले व त्याचवेळी त्यानेही पाहिले. मी पटकन तोंड वळवून हासले आणि ग्रंथालयात गेले. आम्ही दोघे भारतीय असूनही एकमेकांकडे बघून हासलो नाही. त्यादिवशी सारखे मनात घोळत राहिले की माणूस बहुतेक मरठीच असणार.
इथे अमेरिकेत निदान विद्यापीठात तरी एकमेकांच्या ओळखी दुकानापासून सुरू होतात. आमच्या सर्व भारतीयांच्या ओळखी दुकानापासूनच झाल्या आहेत. त्यादिवशी असेच झाले आम्ही अमेरिकन दुकानात भाजी, दूध वगैरे खरेदी केले व काउंटर वर येऊन उभे राहिलो तर आमच्या मागे तोच माणूस की जो मला मराठी वाटला होता. मी अगदी हळू आवाजात विनायकला म्हणाले की हाच तो माणूस त्यादिवशी मला दिसला होता. मराठी वाटतोय. विनायक म्हणाला विचार ना मग त्याला तुम्ही मराठी का म्हणून. लगेच त्याला विचारले तुम्ही मराठी का? " हो मी मराठीच" तुम्ही? आम्ही पण मराठी, तुम्ही कुठचे? "मी पुण्याचा" अरे वा! आम्ही पण पुण्याचेच. तेवढ्यात त्याचा रूम मेट ब्रेडचे चार पाच गठ्ठे घेऊन आला. लगेच त्याचीही ओळख झाली. पहिले होते डॉ केंजळे व दुसरा मेहुल बक्षी मुंबईचा.
आम्ही चौघे आमच्या सामानाच्या कार्टसकट दुकानाच्या बाहेर आलो. एकमेकांची ओळख करून घेतली आणि ज्या आमच्या मराठीतून गप्पा सुरू झाल्या त्या तब्बल दोन तास! दुकानाच्या बाहेर उभे राहून मोठमोठ्याने मनसोक्त मराठीतून गप्पा मारत होतो. त्यातून पुणे मुंबईचे कलावंत म्हणल्यावर काय! गप्पांना नुसते उधाण आले होते! गप्पा मारता मारता पोटभरून हासलो. अमेरिकन सर्व दुकानात ये-जा करताना आमच्याकडे बघत होते. चला ११ वाजून गेले! त्यादिवशी शुक्रवार होता. त्या दोघांना जेवणाचे निमंत्रण दिले आणि आम्ही घरी आलो. मला तर त्यादिवशी खूपच बरे वाटले! घडघड मराठीतून बोललो अमेरिकेत आल्यापासून साधारण ३-४ महिन्यांनी. मला हिंदीत बोलायलाही आवडते, पण इंग्रजी... इंग्रजी म्हणल्यावर माझे तोंडच वाकडे होते.
मेहुल बक्षी पंजाबी होता पण जन्मापासून पार्ले येथे राहणारा त्यामुळे मराठी बोलणारा होता. नावाला पंजाबी. दोघे तरूण लोकं येणार म्हणून दोघेही पोटभर जेवतील असाच स्वयंपाक बनवला होता. मराठमोळा स्वयंपाक! पोळी भाजी, भात आमटी, चटणी कोशिंबीर, भजी, दही वगैरे सर्व काही. जेवणानंतर आयस्कीम. नंतर काही दिवसांनी त्या दोघांनी आम्हाला रात्रीच्या जेवणाचे निमंत्रण दिले. त्यांच्या घरी गेलो तर तिथे खूप प्रमाणात कांदे बटाटे व टोमॅटो चिरून ठेवलेले दिसत होते. मी मेहुलला विचारले काय रे अजून कोणाला बोलावले आहेस का? नाही हो! ही सर्व तयारी पुढच्या आठवड्याची आहे. आम्ही आठवड्याची भाजी व आमटी बनवून ठेवतो. फक्त आम्ही दोघे ब्रेड खातो. बाकी दोघे रूममेट साऊथवाले आहेत. ते सतत भात ओरपत असतात. भाताने आमची पोटं नाही भरत. पोळ्यांना पर्याय म्हणून ब्रेड. तुम्हाला जेवायला आम्ही घरी पिझ्झा बनवला आहे. आताच शिकलो. घाबरू नका. चांगला बनवला आहे. नाहीतरी तुम्ही पोळीभाजी रोजच खाता म्हणून हा वेगळा मेनू बनवलाय तुमच्यासाठी.
एके दिवशी असाच एक जण भेटला त्याच अमेरिकन दुकानात. त्या अमेरिकन दुकानाचे नाव सॅक ऍंन्ड सेव्ह. आम्हाला दोघांना मराठी बोलताना पाहून त्याने आमची ओळख करून घेतली. त्याचे नाव सौमित्र गोडबोले. हा मराठी असून त्याला मराठीतून बोलता येत नाही. त्याची आई बंगाली व वडील महाराष्ट्रीयन आहेत. दुकानातून सामान घेऊन बाहेर पडलो आणि चालायला सुरवात केली. आमचे घर चालण्याच्या अंतरावर होते. त्याचे घर खूप लांब होते, तरी तो चालतच सर्व ठिकाणी जात असे. बोलता बोलता त्या दिवशी आमच्या घरी आला. मग मी तिघांना मिळून डाळ तांदुळाची खिचडी केली व त्याला रीतसर जेवणाचे आमंत्रण दिले.
ठरलेल्या दिवशी सौमित्र आमच्या घरी जेवायला आला आणि येताना चक्क तो श्रीखंड घेऊन आला. मी विचारले लगेच त्याला इथे कुठे श्रीखंड मिळते. इंडियन स्टोअर आहे का इथे?! तर म्हणाला मीच बनवले आहे. झटपट श्रीखंड, केशर वेलची घालून केले होते. त्या दिवसापासून आमच्या जेवणावळी सुरू झाल्या. जेव्हा जेवणाचे बेत ठरवायचो तेव्हा तो नेहमी श्रीखंड घेऊन यायचा व मी बाकीचा स्वयंपाक बनवायचे. खावस असल्याने दर जेवणाच्या आधी तो मला दूरध्वनी करायचा व जेवणाचा मेनू आम्ही दोघे मिळून ठरवायचो. माझ्याकडे जर ठरवलेली भाजी नसेल तर आणून द्यायचा. सोबत हिरव्यागार मिरच्या व कोथिंबीरही न चुकता आणायचा. दरवेळी पक्के मराठमोळे जेवण. येताना सदाबहार चित्रपटाची कॅसेट आणून द्यायचा. त्याच्याकडे सदाबहार चित्रपटाच्या काही डिव्हीडीज होत्या त्या तो आम्हाला कॅसेटवर रेकॉर्ड करून द्यायचा. विद्यापीठात ख्रिश्नन धर्माचा प्रसार करण्यासाठी काही विद्यार्थी त्या धर्माची माहिती असलेल्या काही कॅसेट देऊन जायचे. त्या कॅसेट जमा झाल्या होत्या. त्या मी सौमित्रला द्यायचे चित्रपट रेकॉर्ड करण्यासाठी.
एके दिवशी तर खूप धमाल आली. घराबाहेर दणादण बर्फ पडत होता व आम्ही तिघे श्रीखंड पुरी खात होतो. जेवायला आल्यावर नेहमी म्हणायचा की पिछले जनममें मैने कोई पुण्य किया होगा इसलिए आप जैसे लोग मुझे मिले. जेवणानंतर चुपके चुपके पहायला आणि खूप हासलो. चुपके चुपके तर कितीही वेळा पाहिला तरी प्रत्येक वेळी पाहताना तेवढाच चांगला वाटतो. श्रीखंड बनवताना सौमित्र केशर न चुकता घालत असे. त्याला विचारले तुला कसे काय माहीत की श्रीकंडात केशर घालायचे असते ते. मग त्याने केशर गरम कसे करता, मग ते दुधात कसे मिसळून श्रीखंडात घालता ते सांगितले होते. केशराबद्दल अजून एक माहिती त्याने पुरवली की तो कोणत्यातरी एका थायी दुकानात जातो केशर आणायला. तिथे म्हणे ५ किलो बासमती तांदुळ घेतला की एक केशराची डबी फुकट मिळते.
काही दिवसांनी शहर बदलले. तिथेही बरेच दिवस कुणी मराठी माणूस भेटला नाही. एके दिवशी अचानक एक फोन आला. can i talk to Dr Gore please! मी म्हणाले yes! sure! may i know who is speaking? I am sudhir joshi from new york. विनायकने फोन घेतला आणि काही सेकंदातच मराठीतून संभाषण सुरू झाले. एक दोन तास कसे गेले कळलेच नाही. आमच्या गावात सुधीर जोशी रहायला आल्यावर त्यालाही जेवणाचे निमंत्रण दिले. जेवणाच्या नंतर खूप गप्पाही झाल्या. नंतर मी त्याला सणाच्या दिवशी व काही वेळेला रविवारी जेवायला बोलवत असे. एके दिवशी मी मुगडाळ भजी केली होती. त्याने लगेच कृती विचारली. म्हणाला तशी सोपी आहेत. करून पाहीन एकदा. माझ्याकडे मिक्सर आहे. अचानक एके दिवशी त्याने मिश्र डाळींची भजी करून आणली. मलाही आयती भजी खाताना छान वाटले.
एकदा असाच एके दिवशी दुधाचा कॅन घेऊन आला. म्हणाला हा ठेऊन घे. मी म्हणले हे काय दुधाचा कॅन कशासाठी? तर म्हणाला की उद्या कोजागिरी पौर्णिमा आहे. तुमच्या दोघांचा काही दुसरा प्लॅन नसेल तर आपण कोजागिरी साजरी करूया का? अरे वा, तुला बरे लक्षात कोजागिरी वगैरे मी तर पार विसरूनच गेले होते कोजागिरीला! मी म्हणाले हो, करू की साजरी कोजागिरी! आटीव दुधाबरोबर भेळही करू. माझ्याकडे भेळीचे सामान नेहमी असते कारण की भेळ मला खूपच प्रिय आहे.
आत्तापर्यंत आम्हाला अमेरिकेत काही मराठी माणसं भेटली पण मराठी कुटुंब एकही नाही. :(
आम्ही दोघे एकमेकांकडे बघत बघत चालत होतो. दोघेही समोरासमोर आलो आणि असेच संभ्रमात बघून पुढे गेलो. मी मागे वळून पाहिले व त्याचवेळी त्यानेही पाहिले. मी पटकन तोंड वळवून हासले आणि ग्रंथालयात गेले. आम्ही दोघे भारतीय असूनही एकमेकांकडे बघून हासलो नाही. त्यादिवशी सारखे मनात घोळत राहिले की माणूस बहुतेक मरठीच असणार.
इथे अमेरिकेत निदान विद्यापीठात तरी एकमेकांच्या ओळखी दुकानापासून सुरू होतात. आमच्या सर्व भारतीयांच्या ओळखी दुकानापासूनच झाल्या आहेत. त्यादिवशी असेच झाले आम्ही अमेरिकन दुकानात भाजी, दूध वगैरे खरेदी केले व काउंटर वर येऊन उभे राहिलो तर आमच्या मागे तोच माणूस की जो मला मराठी वाटला होता. मी अगदी हळू आवाजात विनायकला म्हणाले की हाच तो माणूस त्यादिवशी मला दिसला होता. मराठी वाटतोय. विनायक म्हणाला विचार ना मग त्याला तुम्ही मराठी का म्हणून. लगेच त्याला विचारले तुम्ही मराठी का? " हो मी मराठीच" तुम्ही? आम्ही पण मराठी, तुम्ही कुठचे? "मी पुण्याचा" अरे वा! आम्ही पण पुण्याचेच. तेवढ्यात त्याचा रूम मेट ब्रेडचे चार पाच गठ्ठे घेऊन आला. लगेच त्याचीही ओळख झाली. पहिले होते डॉ केंजळे व दुसरा मेहुल बक्षी मुंबईचा.
आम्ही चौघे आमच्या सामानाच्या कार्टसकट दुकानाच्या बाहेर आलो. एकमेकांची ओळख करून घेतली आणि ज्या आमच्या मराठीतून गप्पा सुरू झाल्या त्या तब्बल दोन तास! दुकानाच्या बाहेर उभे राहून मोठमोठ्याने मनसोक्त मराठीतून गप्पा मारत होतो. त्यातून पुणे मुंबईचे कलावंत म्हणल्यावर काय! गप्पांना नुसते उधाण आले होते! गप्पा मारता मारता पोटभरून हासलो. अमेरिकन सर्व दुकानात ये-जा करताना आमच्याकडे बघत होते. चला ११ वाजून गेले! त्यादिवशी शुक्रवार होता. त्या दोघांना जेवणाचे निमंत्रण दिले आणि आम्ही घरी आलो. मला तर त्यादिवशी खूपच बरे वाटले! घडघड मराठीतून बोललो अमेरिकेत आल्यापासून साधारण ३-४ महिन्यांनी. मला हिंदीत बोलायलाही आवडते, पण इंग्रजी... इंग्रजी म्हणल्यावर माझे तोंडच वाकडे होते.
मेहुल बक्षी पंजाबी होता पण जन्मापासून पार्ले येथे राहणारा त्यामुळे मराठी बोलणारा होता. नावाला पंजाबी. दोघे तरूण लोकं येणार म्हणून दोघेही पोटभर जेवतील असाच स्वयंपाक बनवला होता. मराठमोळा स्वयंपाक! पोळी भाजी, भात आमटी, चटणी कोशिंबीर, भजी, दही वगैरे सर्व काही. जेवणानंतर आयस्कीम. नंतर काही दिवसांनी त्या दोघांनी आम्हाला रात्रीच्या जेवणाचे निमंत्रण दिले. त्यांच्या घरी गेलो तर तिथे खूप प्रमाणात कांदे बटाटे व टोमॅटो चिरून ठेवलेले दिसत होते. मी मेहुलला विचारले काय रे अजून कोणाला बोलावले आहेस का? नाही हो! ही सर्व तयारी पुढच्या आठवड्याची आहे. आम्ही आठवड्याची भाजी व आमटी बनवून ठेवतो. फक्त आम्ही दोघे ब्रेड खातो. बाकी दोघे रूममेट साऊथवाले आहेत. ते सतत भात ओरपत असतात. भाताने आमची पोटं नाही भरत. पोळ्यांना पर्याय म्हणून ब्रेड. तुम्हाला जेवायला आम्ही घरी पिझ्झा बनवला आहे. आताच शिकलो. घाबरू नका. चांगला बनवला आहे. नाहीतरी तुम्ही पोळीभाजी रोजच खाता म्हणून हा वेगळा मेनू बनवलाय तुमच्यासाठी.
एके दिवशी असाच एक जण भेटला त्याच अमेरिकन दुकानात. त्या अमेरिकन दुकानाचे नाव सॅक ऍंन्ड सेव्ह. आम्हाला दोघांना मराठी बोलताना पाहून त्याने आमची ओळख करून घेतली. त्याचे नाव सौमित्र गोडबोले. हा मराठी असून त्याला मराठीतून बोलता येत नाही. त्याची आई बंगाली व वडील महाराष्ट्रीयन आहेत. दुकानातून सामान घेऊन बाहेर पडलो आणि चालायला सुरवात केली. आमचे घर चालण्याच्या अंतरावर होते. त्याचे घर खूप लांब होते, तरी तो चालतच सर्व ठिकाणी जात असे. बोलता बोलता त्या दिवशी आमच्या घरी आला. मग मी तिघांना मिळून डाळ तांदुळाची खिचडी केली व त्याला रीतसर जेवणाचे आमंत्रण दिले.
ठरलेल्या दिवशी सौमित्र आमच्या घरी जेवायला आला आणि येताना चक्क तो श्रीखंड घेऊन आला. मी विचारले लगेच त्याला इथे कुठे श्रीखंड मिळते. इंडियन स्टोअर आहे का इथे?! तर म्हणाला मीच बनवले आहे. झटपट श्रीखंड, केशर वेलची घालून केले होते. त्या दिवसापासून आमच्या जेवणावळी सुरू झाल्या. जेव्हा जेवणाचे बेत ठरवायचो तेव्हा तो नेहमी श्रीखंड घेऊन यायचा व मी बाकीचा स्वयंपाक बनवायचे. खावस असल्याने दर जेवणाच्या आधी तो मला दूरध्वनी करायचा व जेवणाचा मेनू आम्ही दोघे मिळून ठरवायचो. माझ्याकडे जर ठरवलेली भाजी नसेल तर आणून द्यायचा. सोबत हिरव्यागार मिरच्या व कोथिंबीरही न चुकता आणायचा. दरवेळी पक्के मराठमोळे जेवण. येताना सदाबहार चित्रपटाची कॅसेट आणून द्यायचा. त्याच्याकडे सदाबहार चित्रपटाच्या काही डिव्हीडीज होत्या त्या तो आम्हाला कॅसेटवर रेकॉर्ड करून द्यायचा. विद्यापीठात ख्रिश्नन धर्माचा प्रसार करण्यासाठी काही विद्यार्थी त्या धर्माची माहिती असलेल्या काही कॅसेट देऊन जायचे. त्या कॅसेट जमा झाल्या होत्या. त्या मी सौमित्रला द्यायचे चित्रपट रेकॉर्ड करण्यासाठी.
एके दिवशी तर खूप धमाल आली. घराबाहेर दणादण बर्फ पडत होता व आम्ही तिघे श्रीखंड पुरी खात होतो. जेवायला आल्यावर नेहमी म्हणायचा की पिछले जनममें मैने कोई पुण्य किया होगा इसलिए आप जैसे लोग मुझे मिले. जेवणानंतर चुपके चुपके पहायला आणि खूप हासलो. चुपके चुपके तर कितीही वेळा पाहिला तरी प्रत्येक वेळी पाहताना तेवढाच चांगला वाटतो. श्रीखंड बनवताना सौमित्र केशर न चुकता घालत असे. त्याला विचारले तुला कसे काय माहीत की श्रीकंडात केशर घालायचे असते ते. मग त्याने केशर गरम कसे करता, मग ते दुधात कसे मिसळून श्रीखंडात घालता ते सांगितले होते. केशराबद्दल अजून एक माहिती त्याने पुरवली की तो कोणत्यातरी एका थायी दुकानात जातो केशर आणायला. तिथे म्हणे ५ किलो बासमती तांदुळ घेतला की एक केशराची डबी फुकट मिळते.
काही दिवसांनी शहर बदलले. तिथेही बरेच दिवस कुणी मराठी माणूस भेटला नाही. एके दिवशी अचानक एक फोन आला. can i talk to Dr Gore please! मी म्हणाले yes! sure! may i know who is speaking? I am sudhir joshi from new york. विनायकने फोन घेतला आणि काही सेकंदातच मराठीतून संभाषण सुरू झाले. एक दोन तास कसे गेले कळलेच नाही. आमच्या गावात सुधीर जोशी रहायला आल्यावर त्यालाही जेवणाचे निमंत्रण दिले. जेवणाच्या नंतर खूप गप्पाही झाल्या. नंतर मी त्याला सणाच्या दिवशी व काही वेळेला रविवारी जेवायला बोलवत असे. एके दिवशी मी मुगडाळ भजी केली होती. त्याने लगेच कृती विचारली. म्हणाला तशी सोपी आहेत. करून पाहीन एकदा. माझ्याकडे मिक्सर आहे. अचानक एके दिवशी त्याने मिश्र डाळींची भजी करून आणली. मलाही आयती भजी खाताना छान वाटले.
एकदा असाच एके दिवशी दुधाचा कॅन घेऊन आला. म्हणाला हा ठेऊन घे. मी म्हणले हे काय दुधाचा कॅन कशासाठी? तर म्हणाला की उद्या कोजागिरी पौर्णिमा आहे. तुमच्या दोघांचा काही दुसरा प्लॅन नसेल तर आपण कोजागिरी साजरी करूया का? अरे वा, तुला बरे लक्षात कोजागिरी वगैरे मी तर पार विसरूनच गेले होते कोजागिरीला! मी म्हणाले हो, करू की साजरी कोजागिरी! आटीव दुधाबरोबर भेळही करू. माझ्याकडे भेळीचे सामान नेहमी असते कारण की भेळ मला खूपच प्रिय आहे.
आत्तापर्यंत आम्हाला अमेरिकेत काही मराठी माणसं भेटली पण मराठी कुटुंब एकही नाही. :(
Friday, August 27, 2010
मी अनुभवलेली अमेरिका (४)
मला अमेरिकेतले सर्वात जास्त जे काही आवडले असेल ते म्हणजे इथले कायदे आणि त्याची अंमलबजावणी. इथले रस्ते स्वच्छ व गुळगुळीत तर असतातच शिवाय ठरवून दिलेल्या स्पीड लिमिट मध्ये कार चालवावी लागते. काही वेळा अति स्पीड गेला तर पोलीस येतो लगेच भोंगा वाजवत.
रस्त्याने जर पोलीसांची कार जात असेल तर त्यावेळी रस्त्यावरून सगळे कसे शहाण्या मुलाप्रमाणे जातात स्पीड लिमिट मध्ये. सिग्नल तोडला तर तुमच्या घरी लगेच तिकीट येते. बरेच गुन्हे तुमच्या नावावर झाले किंवा ऍक्सीडेंट केसेस तुमच्या नावावर असतील तर किंवा अश्या बऱ्याच कारणांसाठी तुमचा कारचा विमा वाढतो किंवा काही वेळेला तुमचा कारचालक परवाना रद्द होतो.
अपार्टमेंट तुम्ही राहता त्या जागेचे भाडे जर ५-६ तारखेच्या आत तुम्ही दिले नाही तर तुम्हाला दंड होतो. इथे माणूस आपोआपच शिस्तीत वागतो. पेट्रोल स्वस्त व कमी किंमतीत, वापरती कार थोड्या पैशात घेता येते त्यामुळे मैलो न मैल प्रवास करता येतो. अधेमध्ये रेस्ट एरिया असतात. शिवाय पेट्रोल पंप, मधे वाटेत तुम्हाला कुठे हॉटेलमध्ये रहायचे असेल तर तीही असतात. प्रवास करा निसर्ग पहा. अर्थात हल्ली भारतात पण जातात की कार प्रवास करून. अर्ध्या पँट, फॅशनेबल गॉगल आणि मोबाईल. कोकण प्रवासाला निघा. खा, प्या मजा करा.
कायद्याच्या बाबतील बोलायचे झाले तर आम्ही ज्या अपार्टमेंटमध्ये राहतो त्या आमच्या घराच्या खाली आधी एक जोडपे रहायचे ते आम्हाला म्हणाले की तुम्ही वर राहता हे आम्हाला जाणवत देखील नाही. किती शांतता. त्यांना खूप हायसे वाटले. इथे काही अमेरिकन्स एकटे असोत किंवा नवराबायको खूप मोठमोठ्याने बोलतात व भांडतातही. एक जण नंतर आमच्या खाली रहायला आला. एकटाच होता, त्याच्याकडे काही पोरी यायच्या गप्प्प मारायला. तोंडावरून दिसायचेच की हा दारूड्या आहे ते. जाताना हाय हॅलो, ते तर असतेच सर्व अमेरिकन्स लोकांचे. ओळख असो अथवा नसो हाय! असे म्हणतीलच. तो दणादण आवाज करायचा खालून. खूप भीती वाटायची. दारू पिऊन नुसता धिंगाणा.
एकदा त्याने अपार्टमेंट मॅनेजर बाईकडे आमच्या विरूद्ध. खरे तर आम्हीच त्याच्याविद्ध करणार होतो त्या आधी त्यानेच केली होती की वरून आवाज येतो. मी घरातच असते त्यामुळे या खोलीतून त्या खोलीत चालत जाताना म्हणे आवाज येतो. आम्हीही तक्रा नोंदवली मॅनेजर कडे की हा माणूस रात्री धिंगाणा घालतो. मोठमोठ्याने भिंतीवर दणादण हात आपटतो. तुमच्याच अपार्टमेंटचे नुकसान होईल. मॅनेजर बाई म्हणाली की त्या माणसानेच तुमच्याविरुद्ध तक्रार केली आहे की वरून आवाज येतो चालताना. आम्ही सांगितले की आमच्याकडे लहान मूल नाही आणि आमच्याकडे पार्ट्याही होत नाहीत. मॅनेजर बाई म्हणाली की माहीत आहे मला, तुम्ही काही काळजी करू नका. दुसऱ्या दिवशी त्या माणसाला हग्या दम भरला. नंतर आमची तो माणूस आमची माफी मागायला आला.
नंतर काही दिवसांनी दुसरे जण रहायला आले ते नवराबायको असेच रात्रीचे तावातावाने भांडायचे. दणादण आवाज करायचे भिंतीवर आदळ आपट. खूप दिवस चालली होती भांडणे. त्यांच्याविरूद्ध आमच्या शेजारच्या बाईने तक्रार नोंदवली. प्रकरण पोलीसात गेले. पोलीसांनीही समजाऊन सांगितले तरी भांडायचे थांबेनात. शेवटी दारावर कोर्टाची नोटीस. जागेचा ताबा आम्ही घेतला आहे. दार उघडून आत शिरलात तर अटक होईल.
आमच्या शेजारी ५-६ चिनी माणसे राहतात. त्यातली २-३ शेअर करून राहतात. त्यांचे एक हॉटेल आहे. इथे अपार्टमेंट वाल्यांना २ पार्कींग लॉट असतात कारण की माणशी एक कार असतेच. आमच्याकडे एकच कार आहे. आम्ही कधी एका लॉटवर तर कधी दुसऱ्या लॉटवर लावतो. त्या चिनी लोकांकडे २-४ गाड्या आहेत. त्यांच्या लॉटमध्ये त्यांच्या कार लावून एक कार आमच्या लॉटमध्ये. १-२ वेळा सांगितले त्याला तुमची कार आमच्या लॉटमध्ये लावू नका तरी ऐकेना. शेवटी सरळ अपार्टमेंट मॅनेजर कडे तक्रार केली. तेव्हापासून नाही लावत आमच्या लॉटमध्ये.
आम्ही या शहरात येण्या आधी दुसऱ्या शहरात राहत होतो तिथे भारतीय विद्यार्थी खूप होते. विनायकचा एक मित्र ज्या अपार्टमेंट मध्ये रहायचा तिथे बरीच भारतीय विद्यार्थी रहायचे. तिथे शनिवार रात्री असाच धिंगाणा चालायचा. खूप मोठ्या आवाजात गाणी बजावणी व नाचकाम. २-३ शनिवार बघितले. त्यांना एवढा आवाज करू नका असे सांगुनही झाले तरी एकेनात. मग शेवटी ९११ ला बोलावले. ३-४ पोलिसांच्या कार हजर. त्यानंतर सगळे बंद झाले.
इथे अजून एक मी पाहिले ते म्हणजे सगळीकडे जास्त प्रमाणात कामाला बायकाच बायका असतात. कुठेही जा दुकानात कॅशिअर बायकाच, हॉस्पीटलमध्ये बायकाच, बँकेत जा, केस कापायचा दुकानात जा बायकाच. डे केअर, लायब्ररी सगळीकडे कामाला बायकाच. अरेच्या पुरूष काय इथे घरातच बसलेले असतात की काय? असे प्रश्न पडावा.
....... पुढील भाग घेऊन येतेच हं......
रस्त्याने जर पोलीसांची कार जात असेल तर त्यावेळी रस्त्यावरून सगळे कसे शहाण्या मुलाप्रमाणे जातात स्पीड लिमिट मध्ये. सिग्नल तोडला तर तुमच्या घरी लगेच तिकीट येते. बरेच गुन्हे तुमच्या नावावर झाले किंवा ऍक्सीडेंट केसेस तुमच्या नावावर असतील तर किंवा अश्या बऱ्याच कारणांसाठी तुमचा कारचा विमा वाढतो किंवा काही वेळेला तुमचा कारचालक परवाना रद्द होतो.
अपार्टमेंट तुम्ही राहता त्या जागेचे भाडे जर ५-६ तारखेच्या आत तुम्ही दिले नाही तर तुम्हाला दंड होतो. इथे माणूस आपोआपच शिस्तीत वागतो. पेट्रोल स्वस्त व कमी किंमतीत, वापरती कार थोड्या पैशात घेता येते त्यामुळे मैलो न मैल प्रवास करता येतो. अधेमध्ये रेस्ट एरिया असतात. शिवाय पेट्रोल पंप, मधे वाटेत तुम्हाला कुठे हॉटेलमध्ये रहायचे असेल तर तीही असतात. प्रवास करा निसर्ग पहा. अर्थात हल्ली भारतात पण जातात की कार प्रवास करून. अर्ध्या पँट, फॅशनेबल गॉगल आणि मोबाईल. कोकण प्रवासाला निघा. खा, प्या मजा करा.
कायद्याच्या बाबतील बोलायचे झाले तर आम्ही ज्या अपार्टमेंटमध्ये राहतो त्या आमच्या घराच्या खाली आधी एक जोडपे रहायचे ते आम्हाला म्हणाले की तुम्ही वर राहता हे आम्हाला जाणवत देखील नाही. किती शांतता. त्यांना खूप हायसे वाटले. इथे काही अमेरिकन्स एकटे असोत किंवा नवराबायको खूप मोठमोठ्याने बोलतात व भांडतातही. एक जण नंतर आमच्या खाली रहायला आला. एकटाच होता, त्याच्याकडे काही पोरी यायच्या गप्प्प मारायला. तोंडावरून दिसायचेच की हा दारूड्या आहे ते. जाताना हाय हॅलो, ते तर असतेच सर्व अमेरिकन्स लोकांचे. ओळख असो अथवा नसो हाय! असे म्हणतीलच. तो दणादण आवाज करायचा खालून. खूप भीती वाटायची. दारू पिऊन नुसता धिंगाणा.
एकदा त्याने अपार्टमेंट मॅनेजर बाईकडे आमच्या विरूद्ध. खरे तर आम्हीच त्याच्याविद्ध करणार होतो त्या आधी त्यानेच केली होती की वरून आवाज येतो. मी घरातच असते त्यामुळे या खोलीतून त्या खोलीत चालत जाताना म्हणे आवाज येतो. आम्हीही तक्रा नोंदवली मॅनेजर कडे की हा माणूस रात्री धिंगाणा घालतो. मोठमोठ्याने भिंतीवर दणादण हात आपटतो. तुमच्याच अपार्टमेंटचे नुकसान होईल. मॅनेजर बाई म्हणाली की त्या माणसानेच तुमच्याविरुद्ध तक्रार केली आहे की वरून आवाज येतो चालताना. आम्ही सांगितले की आमच्याकडे लहान मूल नाही आणि आमच्याकडे पार्ट्याही होत नाहीत. मॅनेजर बाई म्हणाली की माहीत आहे मला, तुम्ही काही काळजी करू नका. दुसऱ्या दिवशी त्या माणसाला हग्या दम भरला. नंतर आमची तो माणूस आमची माफी मागायला आला.
नंतर काही दिवसांनी दुसरे जण रहायला आले ते नवराबायको असेच रात्रीचे तावातावाने भांडायचे. दणादण आवाज करायचे भिंतीवर आदळ आपट. खूप दिवस चालली होती भांडणे. त्यांच्याविरूद्ध आमच्या शेजारच्या बाईने तक्रार नोंदवली. प्रकरण पोलीसात गेले. पोलीसांनीही समजाऊन सांगितले तरी भांडायचे थांबेनात. शेवटी दारावर कोर्टाची नोटीस. जागेचा ताबा आम्ही घेतला आहे. दार उघडून आत शिरलात तर अटक होईल.
आमच्या शेजारी ५-६ चिनी माणसे राहतात. त्यातली २-३ शेअर करून राहतात. त्यांचे एक हॉटेल आहे. इथे अपार्टमेंट वाल्यांना २ पार्कींग लॉट असतात कारण की माणशी एक कार असतेच. आमच्याकडे एकच कार आहे. आम्ही कधी एका लॉटवर तर कधी दुसऱ्या लॉटवर लावतो. त्या चिनी लोकांकडे २-४ गाड्या आहेत. त्यांच्या लॉटमध्ये त्यांच्या कार लावून एक कार आमच्या लॉटमध्ये. १-२ वेळा सांगितले त्याला तुमची कार आमच्या लॉटमध्ये लावू नका तरी ऐकेना. शेवटी सरळ अपार्टमेंट मॅनेजर कडे तक्रार केली. तेव्हापासून नाही लावत आमच्या लॉटमध्ये.
आम्ही या शहरात येण्या आधी दुसऱ्या शहरात राहत होतो तिथे भारतीय विद्यार्थी खूप होते. विनायकचा एक मित्र ज्या अपार्टमेंट मध्ये रहायचा तिथे बरीच भारतीय विद्यार्थी रहायचे. तिथे शनिवार रात्री असाच धिंगाणा चालायचा. खूप मोठ्या आवाजात गाणी बजावणी व नाचकाम. २-३ शनिवार बघितले. त्यांना एवढा आवाज करू नका असे सांगुनही झाले तरी एकेनात. मग शेवटी ९११ ला बोलावले. ३-४ पोलिसांच्या कार हजर. त्यानंतर सगळे बंद झाले.
इथे अजून एक मी पाहिले ते म्हणजे सगळीकडे जास्त प्रमाणात कामाला बायकाच बायका असतात. कुठेही जा दुकानात कॅशिअर बायकाच, हॉस्पीटलमध्ये बायकाच, बँकेत जा, केस कापायचा दुकानात जा बायकाच. डे केअर, लायब्ररी सगळीकडे कामाला बायकाच. अरेच्या पुरूष काय इथे घरातच बसलेले असतात की काय? असे प्रश्न पडावा.
....... पुढील भाग घेऊन येतेच हं......
Thursday, August 19, 2010
चिन्मय व त्याचे मित्रमंडळ
इंग्रजी मासिकात काही खूप छोट्या मुलांची चित्रे होती. ती कापून ठेवली होती २००३ साली. कागदाचे फोटोफ्रेम बनवले. नक्षीकाम केले आणि त्याचे फोटो काढले. मुलांची नावे अनुक्रमे चिन्मय, पिंकी, गोट्या व चिंटू अशी आहेत. वेळ घालवण्याचा काहीतरी उद्योग.
Saturday, August 14, 2010
Friday, August 13, 2010
Thursday, July 01, 2010
Subscribe to:
Posts (Atom)
