नवरंग २०२३

 नवरंग २०२३ मी काढलेल्या फोटो अल्बम मधले रंगानुसार फोटोंचे एकत्रीकरण केले आहे. यात फुले विविध प्रकारची फुले आणि मी बनवलेल्या पाककृती आहेत.

 

 

मायदेश - परदेश (तुलनात्मक) ... (6)

लग्नाच्या आधी आईबाबांकडे रहात असताना आमचे फॅमिली डॉक्टर होते ते घरापासून खूप जवळ होते. सर्दी खोकला ताप आला की आम्ही त्यांच्याकडे जात असू. डॉक्टर ताई आम्हाला एक इंजेक्शन द्यायच्या किंवा एका पुडीत गोळ्या बांधून द्यायच्या की आम्हाला लगेच बरे वाटायचे. खर्चटले, पडलो, धडपडलो तरी सुद्धा त्यांच्याकडे गेल्यावर लगेच त्या जखमेवर मलम लावून ड्रेसिंग करायच्या. लग्नानंतर डोंबिवलीत रहात असताना ट्ण्णु डॉक्टर होते. तेही असेच गोळ्या देणार. इंन्जेक्शन देणार की लगेच बरे वाटणार. त्यांच्याकडे सुद्धा चालत जाता येत होते. 

 

 

किंवा अगदी चालवत नसेल तर रिक्शाने जाता येत होते. डॉक्टरांनी लिहून दिलेल्या गोळ्यांचे प्रिस्क्रिप्शन कोणत्याही मेडिकल दुकानात जाऊन लगेच त्या गोळ्या घरी आणून घेता येत होत्या. पूर्वी तर डॉक्टर घरीच पेशंटला तपासायला येत असत. घरगुती उपाय तर आपण सगळेच करतो. गरम पाणी पितो, काढे बनवतो. साध्या डोकेदुखीला अमृतांजन, विक्स यासारखी औषधे तर आपल्या घरीच असतात. इथे अमेरिकेत डॉक्टर कडे जाणे म्हणजे जायलाच पाहिजे का? नाही गेले तर चालणार नाही का? असे होते. एक तर इथे जीवनविमा असल्याशिवाय डॉक्टर तुम्हाला तपासत नाहीत. औषधेही देत नाहीत. चालण्याच्या अंतरावर डॉक्टर नसतो. आधी डॉक्टरांची फोन वरून अपॉइंटमेंट घ्यावी लागते. पहिल्यांदाच जेव्हा डॉक्टर कडे गेलात तर तिथले किचकट फॉर्म आधी भरावे लागतात. त्या फॉर्ममध्ये या आधी कोणता रोग होऊन गेला आहे का? अनुवंशिक काही रोग आहेत का? झाले असल्यास किती दिवस, कोणाकडे औषध घेतले, कोणते औषध घेतले हा सर्व इतिहास आपल्याला त्या फॉर्मवर लिहावा लागतो. दवाखान्यात डॉक्टरांकडून गोळ्या मिळत नाहीत. डॉक्टर आपले प्रिस्क्रिप्शन आपण लिहून दिलेल्या फार्मसी कडे (Medical store) पाठवतात व तिथून गोळ्या आणाव्या लागतात. त्याकरता सुद्धा फार्मसीला आधी फोन करावा लागतो. औषधे तयार आहेत का असे विचारावे लागते. किंवा फार्मसीचा आपल्याला फोन येतो की औषधे तयार आहेत, घेऊन जा. इथे काही औषधे अशी आहेत की डॉक्टरांच्या प्रिस्क्रिप्शन शिवाय घेता येतात. अशी सर्व औषधे इथल्या अमेरिकन दुकानात मिळतात. 

 

 

आम्ही भारतात असताना डोकेदुखी, अंगदुखीसाठी क्रोसीन घेत होतो. इथे आल्यावर Ibuprofen नावाची गोळी घेतो. लगेच बरे वाटते. डोंबिवलीत रहायला आल्यावर मला काविळ आणि विनुला फ्ल्यु झाला होता. इथे आल्यावर आम्हाला दोघांनाही फ्ल्यु झाला होता. मी डे केअर मध्ये काम करत होते तेव्हा मला मुलांकडून ताप आला. माझा ताप बरा झाल्यावर लगेच विनायकलाही आला. फ्ल्यु मध्ये ताप आणि अंगदुखी खूप झाली होती. डॉक्टरांकडे गेलो तेव्हा त्यांनी अंटिबायोटीक prescribe केले. काहीही उपयोग झाला नाही. शेवटी एका ओळखीच्या गुजराथी माणसाने एक औषध सांगितले ते म्हणजे Theraflu ही एक पावडर असते. ती गरम पाण्यातून घ्यायची. आम्हाला दोघांनाही लगेच बरे वाटले. इथे पानगळीच्या सीझनमध्ये फ्ल्यु ची लस टोचून घ्यावी लागते म्हणजे फ्ल्यु होत नाही. इथे थंडी इतकी जबरदस्त असते आणि हवेत खूप विषाणू असतात त्यामुळे फ्ल्यु होउ शकतो. फ्ल्यु झाला की प्रचंड अंगदुखी होते. ती आम्ही दोघांनीही अनुभवली आहे. कामवाली बाई नसते त्यामुळे तापातही भांडी घासावी लागतात. इथे काही औषधे आम्ही घरात कायम ठेवतो. कफ सिरप, Theraflu, Ibuprofen , अंटिअलर्जी च्या गोळ्या आणतो. वसंत ऋतुत इथे परागकणांची (pollen) ऍलर्जी होते. त्याकरता Anti-Allergy गोळ्या इथल्या दुकानात मिळतात. एकदा माझी दाढ दुखत होती. मुंबईत रहात असताना मी लवंगेचा अर्क कापसात भिजवून तो दाढेत ठेवायचे व आराम मिळायचा. इथे एक स्ट्रिप मिळते ती दुखणाऱ्या दाताला चिकटवायची. खायचे प्यायचे नाही. थोड्यावेळात आराम मिळतो. ती पट्टी तोंडातच विरघळते. यात पण काहीतरी लवंग अर्केसारखेच असते. ते गिळून टाकायचे. ही सर्व औषधे घरात कायम असतात. जसे की भारतात आपण काही आयुर्वेदीक औषधे कायम ठेवतो. (अडुसळा, कैलासजीवन, अशोकारिष्ट) वगैरे. इथे आयुर्विमा असून सुद्धा बील जास्तीचे येते. त्यामुळे पैसे भरावेच लागतात. माझी एक दाढ किडली होती. root canal करून घेण्यापेक्षा ती दाढ काढून टाका असे डॉक्टरांनी सांगितले. विमा असूनही दाढ काढल्याचे ५०० डॉलर्स जास्त भरावे लागले. विनायकसाठी आयुर्विम्याचे पैसे त्याची कंपनी देते पण माझ्यासाठी विनायकच्या पगारातून पैसे भरावे लागतात. मला काहीच होत नसल्याने आत्तापर्यंतचे सर्वच्या सर्व पैसे विमा कंपनीच्या बोकांडी ! डॉलर्सचे पैशात रूपांतर केले तर आमचे लाखो रूपये विमा कंपानीत जमा झालेत. इथे कार साठीचा विमा आणि जीवन विमा काढावाच लागतो. 

 

 

अमेरिकेतली सर्व घरे लाकडी असतात तर भारतात सिमेंट काँक्रीटची असतात. इथल्या घरामध्ये दिव्यांच्या बटणांची उघडझाप वेगळी आहे. जसे की भारतात आपण जेव्हा दिवा लावतो तेव्हा आपण दिव्याचे बटण खाली करतो. इथे दिव्याचे बटण वर केले की दिवे लागतात. रस्ता क्रॉस करताना इथे चालणाऱ्यांना पहिले प्राधान्य आहे. चालणाऱ्यांना प्राधान्य आहे हे माहीती असूनही वाहन आले तरी मी आपोआप थांबतेच. काही माणसे आरामात जातात. इथे तारीखही वेगळी लिहिली जाते. पहिले महिना लिहिला जातो, , नंतर तारीख लिहिली जाते, आणि नंतर वर्ष उदाहरण - ०३-२८-२०२३ म्हणजे २८ मार्च २०२३ याप्रमाणे. तिकडे कार चालवणारा उजवीकडे बसतो तर इथे डावीकडे. भारतात रहात असताना वेळेचे गणित असते ते माहीती नव्हते. माहिती असण्याचे कारणच नाही ना ! उदाहरण द्यायचे झाले तर १ तारखेला भारतात रात्र असेल तर अमेरिकेत त्याच तारखेला सकाळ झालेली असते. तिकडे रात्र तर इकडे सकाळ आणि इकडे रात्र तर तिकडे (भारतात) दुसऱ्या दिवशीची सकाळ. अमेरिकेत सकाळचे ९ वाजले असतील तर भारतात संध्याकाळचे साडेसहा (6.30) न्यु जर्सी मध्ये सकाळचे ९ तर कॅलीफोर्नियात पहाटेचे ६, तर अलाबामा राज्यात सकाळचे 8 अमेरिकेत सकाळचे ९ वाजले असतील तर इंग्लंड मध्ये दुपारचे २ वाजलेले असतात. ५ तासांचा फरक आहे. माझी एक मैत्रिण याहू मेसेंजर वर आमच्या सकाळी यायची आणि मला रोहिणी उठलीस का गं , चहा झाला का? असा मेसेज यायचा. त्यामुळे मला माहिती झाले. मनोगत संकेतस्थळावरची बरीच मित्रमंडळी याहू मेसेंजरवर होती. जवळपास ५० जणांना मी ऍड केले होते. मनोगती जगभरात होते. त्यामुळे डेस्क टॉपवर सकाळी उठल्या उठल्या एकेक जण येत असत ते रात्री - मध्यरात्री पण ! कारण इथल्या मध्यरात्री भारतातले उगवायचे !

 

 

अमेरिकेत पण 4 टाईम झोन आहेत. कॅलीफोर्निया चे घड्याळ न्युयॉर्क पेक्षा ३ तास मागे आहे.

4 standard time zone in USA - Eastern, Central, Mountain, and Pacific

अमेरिकेत जगभरात असलेली माणसे येतात. त्यामुळे प्रत्येकाचे इंग्रजी उच्चार वेगवेगळे असतात. प्रत्येकाच्या मातृभाषेचा ढंग इंग्रजी बोलताना जाणवतो. अमेरिकन बोलताना इतके तोंडातल्या तोंडात बोलतात की कान टवकारून ऐकावे लागते. नंतर सवयीने कळते. तसे तर इथे ऑफीसमध्येच बोलायचा प्रश्ण येतो. बाकी दुकानात गेल्यावर फक्त काही वस्तू सापडत नसतील तरच तिथे काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांशी बोलतो. इथे प्रत्येक वस्तु/भाजी/धान्य वगैरे वर किमतीचे लेबल लावलेले असते. इथे बारगेनिंग नाही. इथे माणसांपेक्षा मशीनशी जास्त संबंध येतो. कार मध्ये पेट्रोल भरायचे असेल तर ते सुद्धा आपले आपणच भरायचे असते. न्यु जर्सी मध्ये रहायला आलो तेव्हा मात्र इथे पेट्रोल पंपावर कारमध्ये पेट्रोल (Gas station ) भरण्यासाठी माणसे दिसली जशी भारतात दिसतात तशी. 

 

 

अमेरिकेत आल्यावरच इंग्लिश बोलायला लागते असे नाही. भारतात कंपनीमध्ये काम करताना तमिळ-तेलुगू-मळ्यालंम लोकांशी इंग्रजीतूनच बोलावे लागते. त्यांना हिंदी येत नाही. अर्थात काही जण पुण्यात बरीच वर्षे राहिली आहेत किंवा शिकली आहेत ते फक्त मराठीतून बोलतात. किंवा मराठी माणूस इतर प्रांतात गेल्यावर तिथली भाषा सवयीने बोलू लागतो. मराठी लोकांचे इंग्रजी बोलताना स्पष्ट उच्चार असतात तर तमिळ-तेलुगू लोकांचे त्यांच्या भाषेत जसे हेल काढून बोलतात तसाच हेल त्यांच्या इंग्रजी बोलण्यातून जाणवतो. अमेरिकेत मेक्सिकन, चिनी, फिलिपिनी, भारतीय, पाकिस्तानी, श्रीलंकन असे सर्वच असल्याने प्रत्येकाचे उच्चार वेगवेगळे.

इथले अमेरिकन इंग्रजी वेगळे आहे. आपण भारतीय ब्रिटिश इंग्रजी शिकलेलो आहोत . त्यामुळे काही इंग्रजी शब्द वेगळे आहेत. स्पेलिंग पण वेगळे आहे जसे की खाली यादी दिली आहे. आपण जे शब्द वापरतो तो डावीकडे लिहिला आहे आणि अमेरिकन इंग्रजी शब्द उजवीकडे लिहिला आहे. इथली मोजमापे पण वेगळी आहेत. 

 

Petrol – Gas,, Petrol pump - Gas Station,, Lift – Elevator,, (धनादेश) Cheque – Check,, (वजन – माप) Pound - औंस – Kilo kilogram ,, (kilometer) – Mile,, (तापमान) Fahrenheit/Celsius,, (वांगे) Brinjal – Eggplant,, (ढब्बू मिरची) Capsicum – Bell pepper,, (भोपळा) Pumpkin – Squash,, (दही) Curd – Yogurt,, Gore (गोरे),, Gore (गोअर),, ( भेंडी) Ladies finger – Okhra,, Colour – Color,, (सुलभ सौचालय) Toilet – Wash room – Rest Room,, (औषधाचे दुकान) Medical Store - Pharmacy,, Aeroplane - Airplane 

 

 

सर्वांनाच माहिती आहे की अमेरिकेतले चलन हे डॉलर्स मध्ये मोजले जाते आणि भारतातले चलन हे रूपयांमध्ये. जसे भारतात नोटांना रूपये आणि नाण्यांना पैसे म्हणतात तसे इथे नोटांना डॉलर्स व नाण्यांना सेंट म्हणतात. १ पैसा म्हणजे इथे १ सेंट, १० पैसे म्हणजे १० सेंट, पण १० सेंटला इथे डाईम म्हणतात. २५ पैसे म्हणजे ४ आणे, २५ सेंटला इथे क्वार्टर डॉलर म्हणतात. ५ पैसे, ५ सेंट. रूपये म्हणजे १, 2,५, १०, २०, ५०, १०० या नोटा वेगवेगळ्या आकाराच्या आणि रंगाच्या असतात. डॉलर १, ५, १०, २०, ५०, १०० हे सर्व एकाच आकाराचे व रंगाचे असतात. इथे कोणीही नोटा व पैसे वापरत नाही. डेबिट किंवा क्रेडिट कार्ड वापरतात. काही दुकानातून ५ डॉलर्सच्या आत खरेदी केली तर नोटा व सुटे पैसे द्यावे लागतात. इथे काही अमेरिकन, मेक्सिकन लोक असे पैसे देताना दिसले. इथे सुटे पैसे फक्त धुणे धुण्यासाठी वापरायला लागतात. किंवा car पार्किंगसाठी पैसे टाकण्यासाठी मशीन असतात तेव्हा. एका तासाला अमूक नाणी टाका असे लिहिलेले असते तेव्हा नाणी लागतात. वॉशर आणि ड्रायर साठी इथे क्वार्टर डॉलरची नाणी धुण्याच्या मशिनमध्ये घालण्याकरता वापरतात. इथले धनादेश पण आकाराने खूप छोटे असतात तर भारतातले धनादेश मोठ्या आकाराचे असतात. पूर्वी मी जेव्हा नोकरी करायचे तेव्हा मला पगार कॅश मध्ये मिळायचा (1983-1993) इथे नोकरी करताना मला चेक मधून पगार मिळाला. नंतरच्या नोकरीत माझा पगार थेट बॅंकेत जमा व्हायचा. तसे भारतात पण आता थेट बॅंकेत जमा होतो. इथे बॅंकेत आपल्या खात्यात जमा झालेल्या पैशावर व्याज मिळत नाही. फिक्स डिपॉझिट करून त्यावर व्याज मिळून दुप्पट पैसे जमा होतात हा प्रकार इथे नाही. इथे काही ठिकाणी लोकांना कॅश स्वरूपात पगार मिळतो.Rohini Gore 

 

क्रमश : ...

I I T - Powai Memory (FB)

 

photo 1989-90 (me and friend's daughter) IIT - powai - Tulsi blocks

माझ्या कडेवर असलेली धनश्री, आशाची मुलगी. एक आठवण आहे आशाची आणि माझी. आशा आयायटी मध्ये पिएचडी करत होती. ती तिच्या मुलीला एकीकडे सांभाळायला ठेवायची. त्या सांभाळणाऱ्या बाई कुठेतरी गावाला जाणार होत्या त्यामुळे आशाने मला विचारले की रोहिणीतु काही दिवसांसाठी धनुला सांभाळशील का? मी म्हणाले काही हरकत नाही पण मला अजिबात अनुभव नाहीये. तू जसे सांगशील तसे मी करीन. तर त्याप्रमाणे धनश्रीला ती माझ्याकडे ९ वाजता सोडायची आणि डिपार्टमेंटला जायची. जेवणाकरता सगळेच घरी यायचे. आशा जेवून परत तिला माझ्याकडे ठेऊन जायची. आणि ५ ला ती किंवा जय धनश्रीला न्यायला याायचे. धनश्रीचा काहीच त्रास झाला नाही उलट तिच्याशी खेळायला मजा यायची. ती बरेच वेळा झोपलेलीच असायची. उठली की अजिबात रडणे नाही तर खेळणे सुरू. 

 

माझ्याकडे स्वरदा आणि भैरवी आल्या गप्पा मारायला की त्याही तिच्याशी खेळत बसायच्या. धनश्रीला गालाला हात लावला की हासायची. एकदा मात्र माझी त्रेधातिरपीट उडाली. धनश्री वेळेच्या आधी उठली आणि रडायला लागली. मी तिला कडेवर घेतले की थांबायची. पण मला स्वयंपाक करायचा होता. विनू घरी जेवायला येत असे त्यामुळे मी एकीकडे स्वयंपाक करत होते आणि एकीकडे तिला कडेवर घेत होते. मला पोळ्या करायच्या होत्या त्यामुळे मी तिला खाली दुपट्यावर ठेवले. मग ती परत रडायला लागली. तिला भूक लागली होतीकी तिला बरे वाटत नव्हते हे मला काहीच कळत नव्हते. मग मी तिला सांगितले रडू नको हं आई येईलच इतक्यात. तिच्या रडण्याने मलाच रडू फूटायला आले होते. तितक्यात आशा आलीच तिला घरी न्यायला आणि मला हलके वाटले. काही वेळा दुपारी भैरवी आणि मी तिच्याशी खेळायचो.या फोटोची पण मजा आहे. मी तिला कडेवर घेतले होते आणि धनश्री खूप चुळबुळ करत होती. धनश्रीला सांगत होते कॅमेराकडे बघ. आणिसांगता सांगता जय (आशाचा नवरा) म्हणाला की तू पण कॅमेरा कडे बघ आणि त्यामुळेच माझा असा मान वाकडी असलेला फोटो आला आहे.

हे मला त्यावेळीच जाणवले होते. हाहा. धन्यवाद आशा फोटो पाठवल्याबद्दल. मागच्या आठवणी आल्या आणि आयायटीतले दिवस पुन्हा एकदा नव्याने जागे झाले. मी नेसलेली काळी साडी मला सासूबाईनी पहिल्या संक्रांतीची घेतली होती. मला खूप आवडली होती. ही साडी मी खूपच पादडली होती. आणि माझ्या आईने संक्रांतीचा माझ्या पसंतीने पंजाबी ड्रेस घेतला होता त्याची पण प्रखरतेने आठवणझाली. काळा टॉप , सलवार आणि दुपट्टा नारिंगी रंगाचा होता. हा ड्रेस पण मी खूप पादडला होता. जिथे तिथे तोच ड्रेस मी घालायचे.

 

 

मायदेश - परदेश (तुलनात्मक) ... (5)

 

लग्नानंतर ८ वर्षाने आमच्या घरी टेलिव्हिजन आला. ओनिडा रंगीत वर चित्र खूपच छान दिसायचे. त्यावेळेला मी झी सिनेमा आणि सोनी चॅनल वर आधी पाहिलेले आणि न पाहिलेले सर्व सिनेमे बघितले. मालिका बघितल्या नाहीत. मालिकेंचे पेव इतके फुटले नव्हते. स्वाभिमान सैलाब या हिंदी मालिका मी पहात होते. हा काळ होता १९९६ मधला. सोनु निगमचे हिंदी सारेगम आणि पल्लवी जोशीचे मराठी सारेगम खूपच गाजले होते. नंतर आभाळमाया व महाश्वेता या मालिका बघत होतो. तसेच तिकडे थिएटर मध्ये जाऊन बरेच चित्रपट बघितले. आम्हाला दोघांनाही हिंदी सिनेमा बघण्याची खूप आवड आहे. आम्ही काही मैत्रिणींनी बाँबे, हम आपके है कौन, मैने प्यार किया, अकेले हम अकेले तुम पाहिले. शाळा कॉलेजात असताना पुण्यात मॉर्निंग आणि मॅटिनीज चित्रपट बरेच पाहिले. त्यात आधी बुकींग करून अथवा आयत्यावेळेस ठरवून असेही पाहिले. हाऊसफुल्ल शो असेल तर काळी तिकिटे जास्तीचे पैसे भरूनही सिनेमे पाहिलेत. अनेकाअनेक चित्रपट आपण सर्वांनीच थिएटर मध्ये जाऊन पाहिलेले आहेत. ती मजा काही औरच होती. रद्दी विकून आलेल्या पैशातही सिनेमा बघताना वेगळीच मौज होती.

 

 

आम्ही इथे आल्यावर भारतात अवतिंका ही मराठी मालिका खूप गाजत होती. २००१ मध्ये जेव्हा अमेरिकेत आलो तेव्हा हिंदी मराठी चित्रपट अगदी क्वचितच पाहिले. अर्थात इथल्या थिएटर मध्ये नाही. मोठ्या शहरात हिंदी मराठी चित्रपट येतात काही काळाकरता. मला आठवतय (2003) देवदास चित्रपट ऍटलांटा शहरात लागला होता. त्यावेळेला आमच्याकडे कार नव्हती. नंतर देवदासची सिडी निघाली आणि तो सिनेमा आम्ही डेस्कटॉपवर पाहिला. जसे इथे कार अत्यावश्यक आहे तसेच घरात संगणक करमणूकीकरता घेणे अत्यंत गरजेचे आहे, अन्यथा हिंदी मराठी गाणी व सिनेमे पहाता येत नाहीत. जेव्हा डेस्क टॉप घेतला तेव्हा म्युझिक इंडिया ऑनलाईन या नावाची वेबसाईट कळाली आणि त्यावर हिंदी मराठी अशी अनेक गाणी ऐकू लागलो. 2001 डेंटन - टेक्सास मध्ये रहात असताना विद्यापिठात मोठ्या पडद्यावर इंडियन असोसिएशन तर्फे ३ चित्रपट दाखवण्यात आले होते. ते अनुक्रमे लगान, चुपके चुपके आणि दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे असे होते. मी व माधवीने मिळून पाहिले मोठ्या पडद्यावर. विद्यापिठामधल्या एका हॉलमध्ये दाखवले होते. दिलवाले लांबच्या लांब सिनेमा बघताना मला कंटाळा आला होता, तर चुपके चुपकेला पहाताना माधवी कंटाळली होती. 

 

 

घरबसल्या करमणूक जशी भारतात टेलिव्हिजन वर असते तशी अमेरिकेत पण असते. रेडिओ, टेलिव्हिजन, थिएटर ही करमणूकीची माध्यमे सर्व देशात आहेत. आम्ही रहात असलेल्या अपार्टमेंटच्या शेजारी एक श्रीलंकन कुटुंब रहात होते. ती काही दिवस बाहेरगावी जाणार होती. तिने मला तिच्याकडचा रेडिओ आणून दिला आणि सांगितले की आम्ही बाहेर जात आहोत तर तू ठेव थोडे दिवस तुझ्याकडे. डॅलस(Dallas) शहरातून हिंदी गाणी प्रसारित होतात २४ तास एका स्टेशनवर. मला खूप आनंद झाला. काही दिवसांनी आम्ही वालमार्ट दुकानातून रेडिओ-कम टेपरेकॉर्डर आणला आणि त्यावर मी रेडिओ वरून प्रसारित होणारी हिंदी गाणी ऐकू लागले. भारतातल्या रेडिओ वर जशी वेगवेगळी स्टेशने लागतात तशी इथल्या रेडिओ वर पण लागतात. मी त्या स्टेशनांवर कधी गेले नाही. हिंदी गाणी मात्र २४ तास ऐकत होते. टेक्साज राज्यातल्या डॅलस शहरात बरेच भारतीय असल्याने रेडिओ वर असे एक स्टेशन होते तिथे हिंदी गाण्याच्या मधे एक बाई निवेदन करायची जसे की विविध भारतीच्या बऱ्याच हिंदी आणि मराठी गाण्यांमध्ये असते. अमुक एका चित्रपटाचे गीत कोणाकोणाला ऐकायचे आहे त्यांची नावे निवेदनात असतात. 2005 साली विल्मिंग्टन शहरात जेव्हा राहायला आलो तेव्हा आम्ही डिश घेतली होती व त्यावर ३ भारतीय हिंदी चॅनल घेतले होते. त्यात झी सिनेमा, सहारा वन आणि सोनी असे चॅनल घेतले होते. सहारा –वन चॅनलवर मी “वो रहनेवाली महलोंकी” आणि “हरे काच की चुडिया” "वैदेही" या मालिका पाहिल्या आणि मला त्या खूपच आवडल्या होत्या. झी सिनेमावर चित्रपटांचे गृऱ्हाळ चालते त्यात पण बरेच हिंदी चित्रपट पाहिले. सोनी चॅनलवर “एक लडकी अन्जानीसी” ही मालिका पाहिली. आणि डान्स डान्स हा नाचगाण्यांचा कार्यक्रम पण मला खूप आवडून गेला. नंतर डिश काढून टाकली. काही काळ आम्ही YUP TV मराठी चॅनलचे पॅकेज घेतले होते. अर्थात हे मराठी चॅनल आम्ही डेस्कटॉप वर बघत होतो. नंतर लॅपटॉप वर पहायला लागलो. यात मेघ दाटले आणि अवघाचि हा संसार, या सुखांनो या मालिका पाहिल्या. नंतर हे चॅनल पण काढून टाकले. आपलीमराठी डॉट कॉम या साईट वर सर्व चॅनल्सच्या मराठी मालीका पहायचो आणि मराठी चित्रपट. ४० प्लस मराठी स्पर्धकांचे सारेगम पाहिले. यात संगिता चितळे आणि अनुजा वर्तक होत्या. फायनल राऊंडसाठी प्रेक्षकांकडून मते द्यायची होती. ही फायनल आम्ही अविनाश जोशींकडे त्यांच्या लॅपटॉप वर पाहिली. खूपच सुंदर सारेगम कार्यक्रम होता ! 

 

 

लॅपटॉपवर युट्युब चॅनल वर गाणी पहाणे सुरू झाले. सोशल मिडिया वर २ ग्रुप मध्ये भरती झालो. तिथे वेगवेगळ्या थिमा देत असत. त्या थीमप्रमाणे आपण You tube वरच्या गाण्यांची लिंक टाकायची असते. या दोन्ही ग्रुप मध्ये आम्ही दोघे खूपच रमून गेलो. हा काळ साधारण २००७ ते २०१२ चा होता. युट्युबवर इतक्या वेळा गाणी पाहिली की त्यात हिरो हिरोईनने कोणकोणते ड्रेस घातले आहेत ते अगदी तोंडपाठ झाले होते. ते ग्रुप होते अनुक्रमे संगीत के सितारे आणि गीतसंगीत. आम्ही दोघांनी झपाटल्यासारखी युट्युब वरची हिंदी गाणी पाहिली. गाण्याच्या दोन्ही ग्रुपवर थिम आली रे आली की लगेच डोक्यात कोणते गाणे टाकायचे ते घोळायला लागायचे. सर्वांपेक्षा आपले गाणे खूप निराळे असले पाहिजे याकरता सर्व सज्ज असायचे. एका सदस्यासाठी १ गाणे असे होते. तुम्ही टाकलेले गाणे कुणी दुसऱ्याने आधीच टाकले असेल तर ते बाद व्हायचे. याकरता गाण्याची लिंक टाकून यादीमध्ये तुम्ही कोणते गाणे टाकले ते ते लिहावे लागायचे. गाणे टाकण्या आधी यादीत कोणकोणती गाणी आली आहेत ती पाहून लगेच आपण निवडलेले गाणे टाकायचो. याकरता सर्वांचीच धावपळ उडायची. गीतसंगीत या ग्रुपमध्ये तर अमेरिकेतल्या १२ वाजता थिम टाकली जायची. थिम आली रे आली की माझ्यासकट काही जण लगच्यालगेच गाणे टाकायचे. संगीत के सितारे मध्ये जरा हटके थिमा असायच्या. आपण गाणे टाकले आणि जर का कुणी आपल्याच आवडीचे दुसरे गाणे त्याचवेळी टाकले ही हळहळ वाटायची. अरे हे गाणे किती छान होते आपल्याला का नाही सुचले, असे वाटून जायचे. गाण्याला जास्तीत जास्त किती लाईक्स मिळतील याकडे सर्वांचे लक्ष असायचे. या दोन्ही ग्रुप मध्ये सदस्यांकडूनही थिमा सुचवा अशी मागणी असायची. त्या थिमांची एक यादी तयार होत असे. तिथे मी पण काही थिमा सुचवल्या होत्या. थीम नसेल तर ओपन डे असायचा. त्याकरता मी एकदा बॅनर बनवून दिला होता. बॅनरचा फोटो मी एका दिवाळीत पहाटे काढला होता, तो वापरला.

 

 

अमेरिकेतले चॅनल असलेले केबलही घेतले होते. या केबल चॅनलवरचे बरेच कुकींग शोज आम्ही पाहिले. त्यात emeril Live, Rachel Ray , Chopped, Hell's Kitchen, आम्हाला आवडून गेले. emeril Live मध्ये पदार्थ करताना सर्व काचेचे सामान वापरायचे. रेसिपी सांगायची पद्धतही छान होती. शेवटची सजावट करून बरोबर म्युझिकही असायचे. Rachel Ray या कुकींग शो मध्ये ती भाज्या खूप वापरायची आणि अगदी घरगुती पद्धत. किचन पण साधेच. Chopped या शो मध्ये स्पर्धा असायची. त्यात काही भारतीय बायका आलेल्या बघितल्या आहेत. या स्पर्धेमध्ये परिक्षक ३ जिन्नस देतात. हे ३ जिन्नस घेऊन ठराविक वेळात एक पदार्थ बनवायचा असतो. पदार्थ बनवण्यासाठी इतर जिन्नस हवे असतील तर तेही काही ठराविक वेळात शो मध्ये असलेल्या दुकानातून आणावे लागतात. Hell's Kitchen या शो मध्ये ज्यांची उपाहारगृहे नीट चालायची नाहीत त्यासाठी काय करावे याबद्दल एका तज्ञाला ते बोलावत. तो सर्व प्रकारच्या सुधारणा सांगायचा. त्याप्रमाणे सर्व काही बदलून त्यांचे खूप फायद्यात चालायचे. सर्व प्रकारच्या सुधारणेत पदार्थ कसे पाहिजेत, स्वच्छता कशी पाहिजे, टेबल खुर्च्यांची मांडणी, भिंतीला कोणते रंग आणि चित्रे पाहिजेत हे सर्व असायचे. तसेच बाकीचेही कार्यक्रम पहात होतो. त्यात Wheel of fortune, Golden Girls, Baywatch, Friends, Jeopardy, Cartoon Network वर मी Tom and Jerry, I dream of Jannie (NBC channel) पहात होते. Lifetime Channel वर लागोपाठ २ चित्रपट पहायचो. त्यात काही सत्यघटनेवर आधारीत सिनेमेही असायचे. या चित्रपटात खून, मारामारी आणि सेक्स असे मिश्रण असायचे. बेवॉच या मालिकेत समुद्रावर असणारे लाईफ गार्ड समुद्रात पोहायला जाताना जर काही अपघात झाला तर ते कसे वाचवतात याबद्दलच्या गोष्टी दाखवत असत. त्यात प्रेमप्रकरणे पण असत. Jeopardy, Wheel of fortune हे दोन क्विझ गेम आहेत.

भारतात रहात असताना मी दोनच एंग्रजी चित्रपट पाहिले होते. राहूल टॉकीजवर The Towering Inferno आणि डोंबिवलीत रहात असताना Titanic क्लेम्सन मध्ये एक थिएटर होते. तिथे आम्ही लॉर्ड ऑफ द रिंग पाहिला. मला अजिबात आवडला नाही. त्यावेळेला तिकिट होते १ डॉलर म्हणजे खूपच स्वस्त होते.

१४ न्युज चॅनल आम्ही अगदी रोजच्या रोज बघायचो. त्यात संध्याकाळच्या बातम्या बघायचो. शिवाय वेदरही सांगायचे. बातम्यांच्या आधी एक शेफ २ मिनिटात एक रेसिपी सांगायचा. त्याचे नाव Dan Eaten ही रेसिपी आम्ही कधीच चुकवलेली नाही. २ मिनिटात तो सर्व रेसिपी वर्णन करून सांगायचा आणि दाखवायचा पण ! हेच त्याचे कौशल्य होते. या चॅनल वर हवामानतज्ञ ली रिंगर आणि Gary Stephenson दर तासातासाला बदलणारे हवामान सांगायचे. ली रिंगरची आम्ही एकदा प्रत्यक्षात भेट घेतली होती.

 

 

ESPN Channel वर टेनिस मॅचेस पाहिल्या. यात एक सकाळी कार्यक्रम असायचा तो म्हणजे प्रश्नोत्तरांचा कार्यक्रम. यात राजकारण, खेळ, आरोग्य यावरची प्रश्नोत्तरे असायची. हा कार्यक्रम विनायक ला खूप आवडतो. तसेच हिस्ट्री चॅनलही. विनोदी मालिकांमध्ये आम्हाला गोल्डन गर्ल्स नावाची मालिका खूपच आवडायची. या मालिकेमध्ये ४ म्हाताऱ्या एकत्र रहात असतात. एक असते ती खवट म्हातारी, (Sophia)एक असते ती नटणारी आणि सतत तिच्या डोक्यात सेक्स असणारी,(Blanch) एक असते ती सतत मूर्खासारखी बडबडणारी. (Rose) आणि एक असते ती खवट म्हातारीची मुलगी (Dorothy) तिला बोलायचा सेन्स असतो. ती डोक्याने हुशार असते. या चौघींचे दैनंदिन कार्यक्रम काय असतात हे दाखवले आहे. संभाषणातून होणारे विनोद, काहीवेळा गंभीर प्रसंग, त्यातून दाखवले जाणारे एकमेकींवरचे प्रेम असे सर्व या विनोदी मालिकेत आहे. मला या मालिकेच शीर्षक गीत खूप आवडले. Rohini Gore

क्रमश : ..