वास्तू (७)

माहेरच्या घराचा सर्वात लाडका भाग म्हणजे माळा. आमच्या घरी कोणी लहान मुले आली की ती पहिली माळ्यावर जात. माळ्याच्या कठड्यावरून खाली बघत. त्यांना खूप मजा वाटे. खाली उतरायलाच तयार नसायची. आम्हा दोघी बहिणींचाही हा माळा अतिशय लाडका होता. स्वयंपाकघरातून या माळ्यावर जायला पायऱ्या होत्या. पूर्ण लाकडाचा भक्कम माळा सर्वबाजूने खूप उपयुक्त होता. एक तर माळ्यावर बरेच सामान राहिले होते. तिथे एक कॉट पण होती. स्वयंपाकघरात आजोबांनी केलेली लाकडी मांडणी होती. ती खुप जुनी झाली होती आणि बाकीच्या सोयी करून घेतल्याने जागा अपुरी पडत होती. मग त्या मांडणीचे दोन भाग केले आणि माळ्यावर ठेवले. त्यावर मोठमोठाले डबे ज्यामध्ये आई व आम्ही मुलींनी मिळून केलेली सर्व वाळवणे यात होती. आम्ही अभ्यासाला माळ्यावर बसायचो. जाताना बरोबर भाजलेले पापड पापड्या व भाजलेले शेंगदाणे घेऊन जायचो. वाचनाचा किंवा लेखनाचा अभ्यास करता करता अधून मधून खायचो. आमच्या घरी सतत शिकवण्या असल्याने एक खोली नेहमीच भरलेली असायची आणि आम्ही दोघी बहिणी मोठ्या झालो, अभ्यासही वाढले, त्यामुळे माळा करून घेतला होता. रात्रीच्या जेवणाकरता आई हाक मारायची. पावसाळ्यात तर माळ्यावर बसायला खूप मजा यायची. अभ्यास करताना पाऊस पडला की पावसाचे एक वेगळे म्युझिक सुरू व्हायचे आणि त्याच वेळेला आईने गरम गरम पिठले भात केलेला असायचा. किती छान वाटायचे हे सर्व त्यावेळेला !





बऱ्याच वेळेला आम्हा दोघी बहिणींना बटाटेवडे करण्याची हुक्की यायची आणि आम्ही आईला सांगायचो की आम्ही सारण करून देतो , तू आम्हाला बटाटेवडे तळून वाढ. मग ते बटाटेवडे खाण्यासाठी माळ्यावर जाताना जो लाकडी जिना होता त्या पायऱ्यांवर बसायचे. पण ते असे बसायचे की आई वडे तळताना दिसली पाहिजे म्हणजे डावी मांडी जिन्याच्या पायऱ्याच्या मध्ये आणि उजवा पाय खायच्या पायरीवर सोडून बसायचा. एका पायरीवर स्टीलची ताटली जी ज्यामध्ये गरम वडा आहे. डायनिंगवर एक जण, त्यातून कोणी एक मैत्रिण किंवा बहीण रहायला आली असेल तर ती पण असायची. पायरीवर जो बसायचा त्याचे स्थान उंच. मग डायनिंगवरचे माना वर करून त्याच्याकडे पाहून बोलत. जसे बटाटेवडे पायरीवर बसून खायचो त्याचप्रमाणे अंबोळ्याही खायचो. माळ्याच्या जिन्यावरची जागा पटकन मिळवायला लागायची. मला तर ही जागा प्रचंड आवडायची.  मामेबहिणी आल्या की आमच्या सर्व बहिणींची रवानगी माळ्यावर झोपण्यासाठी असायची. वर एक कॉट व गाद्याही होत्या. त्या घालायच्या, त्यावर पांघरुणे व गप्पा मारत मारत झोपायचो. त्यात खाली ज्या कोणी झोपल्या असतील. शिवय आईबाबा, अजोबा खाली झोपलेले असायचे. मग त्या सर्वांशी माळ्यावरून गप्पा व्हायच्या. काही वेळेला आम्ही माळ्यावर असलेल्या बहिणी हळू आवाजात बोलायचो की आई खालून ओरडायची काय गं पुटपुटताय. मग हशा पिकायचा. काही वेळेला आम्ही बहिणी सिनेमाच्या स्टोऱ्या सांगायचो. थंडीत आणि पावसाळ्यात माळ्यावर झोपायला जाम मजा यायची. खाली उजाडलेले कळायचे नाही.

 क्रमश: ....