Friday, July 05, 2024

निसर्गसौंदर्याने नटलेली अमेरिका.....

 

निसर्गसौंदर्याने नटलेली अमेरिका..... पूर्वप्रकाशन बीएमएम स्मरणिका २०२४



आम्हां दोघा नवरा बायकोचे अमेरिकेत पहिले पाऊल पडले ते २००१ मध्ये. सुरवातीला विद्यापीठात विनायकच्या ऑर्गेनिक केमिस्ट्रीच्या संधोधना निमित्त व नंतर नोकरी निमित्ताने वेगवेगळ्या शहरात राहिलो. मी गृहिणी आहे. अमेरिकेत आल्यावर मला रिकामा वेळ पुष्कळ होता. या रिकाम्या वेळात माझ्यातल्या कलागुणांना वाव मिळाला. माझी फोटोग्राफीची सुरवात इथेच झाली. मी फुलवेडी आहे. त्यामुळे इथल्या निसर्गसौंदर्यात अनेक छोट्या फुलांचे व पानांचेही फोटो काढता आले. ब्लॉग लिहायला सुरवात केली. फोटो काढायला सुरवात झाली ती आधी साध्या कॅमेराने, नंतर डिजिटल आणि आता मोबाईल फोटोग्राफी सुरु आहे.



नॉर्थ कॅरोलायनाच्या पूर्वेला समुद्रकिनारपट्टीवर व नंतर पश्चिमेस पर्वत रांगांवर रहाण्याचा योग आला. विल्मिंग्टन शहरा जवळचे सर्व समुद्रकिनारे आम्हाला खूप आवडले. तिथे उन्हाळ्यात वाळूत खूप चालणे व्हायचे. एकदा ठरवले की समुद्रातून वर येणारा सूर्य पहायचा. हा अनुभव खूपच छान होता. मला तर अगदी देवळात गेल्यासारखेच वाटले. सूर्योदयाच्या आधी आकाशात निरनिराळे रंग होते. लाल चुटूक सूर्याचा गोळा समुद्रातून वर वर येताना पाहून भारावून गेलो. विल्मिंग्टनच्या जवळ असलेला दुसरा समुद्रकिनारा होता. हवा छान असली की आम्ही तिथे जायचो. इथेही मनसोक्त चालणे व्हायचे. या किनाऱ्याचे वैशिष्ट असे होते की आधी समुद्र, त्याला लागूनच ओबडधोबड खडक आणि त्याच्या बाजूने रस्ता. चालता चालता समुद्राला बघत चालायचो. अंतरा अंतरावर बसायला बाकडी होती. तसेच या गावात केप फिअर नावाची नदी होती. त्या नदीवर लाकडी पूल होता. त्यावर चालणे होत असे. शनिवार किंवा रविवार आम्ही या पूलावर संध्याकाळचे चालायचो आणि सूर्यास्त पाहूनच घरी परतायचो. तिथले अनेक सूर्यास्त मी कॅमेरात बंदीस्त केले आहेत.


या शहरात एक सुंदर तळे होते. तिथेही चालणे व्हायचे. तळ्याच्या सभोवतालच्या गवतावर अनेक छोटी गवतफुले पाहिली. त्यात पिवळी, शेंदरी, जांभळी फुले खूपच गोड दिसायची. फुलांचे फोटो घेण्याचा ध्यासच जणू मला लागला. नॉर्थ कॅरोलायनच्या डोंगरमाथ्यावर असलेल्या हेंडरसनविल शहरात जेव्हा आलो तेव्हा या शहराच्या प्रेमातच पडलो. आमचे घर डोंगरावर होते. घरातून बाहेर फिरायला किंवा कारमधून ग्रोसरी घ्यायला बाहेर पडायचो तेव्हा तर इतके छान वाटायचे ! चहूबाजूने डोंगर, त्यावरची हिरवीगार उंच उंच झाडी दिसायची. सर्वत्र नागमोडी आणि उंचसखल रस्ते ! पानगळीच्या ऋतूमध्ये जिकडे पहावे तिकडे रंगीत झाडे ! हिवाळ्यात पर्णहीन फांद्यांवर पांढराशुभ्र भुसभुशीत बर्फ लटकत रहायचा. या पांढऱ्या रंगाचे वेगळे सौंदर्य पहायला मिळाले. इथे रहात असताना घरातल्या बेडरूम मधून आम्हाला सूर्यास्त दिसायचा. सूर्यास्ता आधी आकाशात क्षणाक्षणाला बदलणारे रंग आणि नंतर होणारा सूर्यास्त आम्ही रोजच्या रोज बघायचो. इथे आभाळ निरभ्र असते. जेव्हा ढग येतात तेव्हा प्रत्येक ढगाचे रूपडे वेगळे. असे ढग मी प्रथमच पाहिले. काही वेळा ढग कापसांच्या पुंजक्याप्रमाणे विरळ असायचे तर काही वेळा एकावर एक ढग यायचे, जणू काही ढगांचा पर्वतच ! काही वेळा तर अनेक छोटे छोटे ढग एकत्र यायचे जणू काही रांगोळीच !



विल्मिंग्टन व हेंडरसनविल या दोन्ही शहरात अनेक इंद्रधनुष्य पाहिली. हेंडरसनविल शहरात तर पाऊस आणि उन्हे एकत्र झाली की लगेचच ठळक इंद्रधनु पहायला मिळायचे. अमेरिकेतल्या चारही ऋतूंची वेगवेगळी मजा अनुभवायला मिळाली. पानगळीत रंगीत झाडे तर हिवाळ्यात बर्फ. या बर्फाची दोन्ही रूपे पाहिली. भुसभुशीत बर्फ झाडांवर लटकलेला पाहीला. बर्फाचे एक वेगळे रूप पाहिले, ते म्हणजे गवताच्या काड्या, छोटी पाने यांना बर्फ लपटलेला असायचा आणि त्यातून पारदर्शक हिरवी पाने व गवताच्या काड्या पहायला मिळायच्या. विल्मिंग्टन मधला वसंत ऋतु अगदी ठळकपणे आठवतो. हिवाळ्यात झाडांच्या फांद्यावर एकही पान नसायचे. दिवस छोटा आणि रात्र मोठी असायची. जेव्हा पक्षांचा किलबिलाट ऐकायला यायचा तेव्हा वसंत ऋतुचे आगमन झाले हे कळायचे. त्याच वेळेस पर्णहीन फांद्यांवर छोटी छोटी पाने उमलायला लागायची. गवतावर अनेक पिवळी फुले दिसायची. खारू ताई, ससे बागडताना दिसायचे. काही दिवसातच सगळीकडे हिरवेगार होऊन जायचे. दिवस मोठे व्हायचे आणि रात्र लहान व्हायची.



उन्हाळयात शनिवार-रविवार जोडून सुट्ट्या आल्या की दूरवर बाहेर फिरायला जायचो. बाहेर फिरायला जायचो तेव्हा उंच उंच पर्वतांवर जायचो. त्यात हॅंगिंग रॉक व चिमनी रॉक, गॉडफादर रॉक होते. हॅंगिंग रॉक हा कर्नाळा सारखाच खूप उंच खडक आहे. चिमनी रॉकवर जायला ५०० पायऱ्या चढून जावे लागते. त्यावरही वर आम्ही गेलो आणि चिमनी रॉकचा फोटो काढला. या उंच पर्वतांवर गेलो आणि तिथून दूरवर पसरलेले डोंगर पाहिले. विस्तीर्ण आकाश पाहिले. उंचावरून घेतलेला चिमनी रॉकचा फोटो मी ली रिंगरला पाठवला आणि त्याने लगेचच न्यूज चॅनलवर तो “वेदर शॉट ऑफ द डे” मध्ये दाखवला होता.


आम्ही अमेरिकेत आल्यावर खूप चाललो. इथल्या शहरातले डाऊन टाऊन आम्हाला खूप आवडले. रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला चालण्याकरता फूटपाथ, फूटपाथला लागून अनेक दुकाने, उपाहारगृहे, बसायला बाकडी. फूटपाथला लागूनच कार पार्किंग. मला तर पुण्यातल्या लक्ष्मी रस्त्याची आठवण व्हायची. हेंडरसनविल मध्ये लेबर-डे वीकेंडला होणारा सफरचंदाचा सण कधी चुकवला नाही. इथे अनेक सफरचंदे विक्रीला असायची. सफरचंदाचा ताजा ताजा रसही छान लागायचा. पूर्ण रस्ताभर सर्व वयोगटातली माणसे असायची. गिटार वाजवून गाणी म्हणणारी मंडळी असायची. लहान मुलांसाठी गोल गोल फिरणारे पाळणेही असायचे. विनायक कामावर ब्रेव्हार्ड शहरात जायचा तेव्हा कारने जाताना आजुबाजुला असणाऱ्या डोंगरातून जाताना त्यालाही रम्य वाटायचे. दूरदर्शनच्या न्यूज चॅनलवर हवामानतज्ञ ली रिंगर रोज सकाळी हवामानासंदर्भातले फोटो दाखवायचा. त्याला मी सूर्योदय सूर्यास्ताचे फोटो पाठवायचे. त्यातले त्याने ३० फोटो "वेदर शॉट ऑफ द डे" मध्ये दाखवले. यात मला इतरांनी पाठवलेले खूप सुंदर फोटोही पहाता आले. बरेच हौशी कलाकार फोटो पाठवायचे.


मी काही वर्ष नोकरी केली. तिथल्या अमेरिकन मैत्रिणींना मी ख्रिसमस मध्ये काही भेटवस्तू दिल्या. या सर्व भेटवस्तु मी भारतभेटीतून खास त्यांच्याकरता आणल्या होत्या. तसेच काही अमेरिकन मित्र मैत्रिणी, भारतातल्या इतर राज्यातल्या ओळख झालेल्या मित्रमैत्रिणींना मी आपले मराठमोळे पदार्थ खाऊ घातले. (पुरणपोळी, बटाटेवडे, साबुदाणा खिचडी, सामोसे) फोडणी मध्ये भाज्या घालून पास्ता शिजवला तर काही अमेरिकेतल्या दुकानात मिळणाऱ्या भाज्यांना लसूण-कांद्याची फोडणी दिली ! अमेरिकेतल्या विद्यापीठात सोशल लाईफ असते. त्यामुळेच भारतातल्या इतर प्रांतात व देशात रहाणाऱ्या लोकांची मैत्री झाली. मूळचे पाकिस्तान मध्ये रहाणारे कुटुंब मित्र सर्वांना "ईद" ला बोलावत असत. तेलुगू मैत्रिणी वरदलक्ष्मीच्या हळदी कुंकवाला बोलावत असत. मी सर्वांना संक्रांतीच्या हळदीकुंकवाला बोलवायचे. संक्रांतीचे वाण लुटताना सर्व बायकांना खूप छान आणि वेगळे वाटायचे. इथे माझी एक कॅथेलीन नावाची अमेरिकन मैत्रिण झाली होती. ती चर्चमध्ये इंग्रजी शिकवायची. तिथे मी व श्रीलंकन रेणूका शिकायला येणाऱ्या बायकांच्या मुलांना सांभाळायचो. तिने एकदा तिच्या विद्यार्थ्यांना व आम्हाला ख्रिसमस पार्टीला घरी बोलावले होते. भेटवस्तुंची देवाण-घेवाण झाली. प्रत्येकीच्या हातात सुशोभित भेटवस्तूच्या पिशव्या होत्या. तिने घरी जाताना सर्वांना जेवणही घरी बांधून दिले होते. स्मरणशक्तिचा खेळ खेळताना खूपच मजा आली होती. यावरून जाणवले देश असो किंवा परदेश, सगळीकडे चालीरिती सारख्याच, देवाणघेवाण सारखीच, फक्त रूप निरनिराळे ! 

 
भारतात असताना जे काही केले नव्हते ते इथे केले. लेखन केले. वाचन केले. फोटोग्राफीचा छंद जोपासला. आम्ही दोघे ज्या शहरांमध्ये राहिलो ती सर्व शहरे खूप टुमदार होती. त्या शहरांमध्ये भारतीय खूपच तुरळक संख्येने होते. ब्लॉगलेखनामुळे मी अमेरिकेतल्या मराठी मित्रमैत्रिणींशी जोडली गेले. दूरध्वनीवरून त्यांच्या संपर्कात अजूनही आहे. खरे सांगायचे तर अमेरिकेतल्या निसर्गसौंदर्यांने आम्हाला खूप आनंद आणि उत्साह दिला !


BMM स्मरणिका टीम मधल्या सर्वांची मी आभारी आहे. Ashwini Kanthi Prerana Kulkarni,, Pranita Saklikar,, Amaltash book या लेखात वर्णन केलेले सर्व फोटो मी इथे देत आहे. सौ अश्विनी कंठी ❤ यांनी मला लेख लिहायला प्रोत्साहीत केल्याबद्दल त्यांचे खूप खूप आभार !!! लेखनाचा एक वेगळा अनुभव मिळाला!
स्मरणिकेतील मला आवडलेले लेख:
- माझे अमेरिकेत आगमन
- अवघे गर्जे पंढरपूर
- अवघा रंग एक झाला
- मराठीचा वेलू गेला गगनावरी
- दगडधोंड्याच शेत
- माझा बे एरिया
rohini gore

माझ्या वरील लेखाचे अभिवाचन केले आहे ऐश्वर्या गोडबोले यांनी. त्यांचे खूप खूप आभार. अतिशय सुंदर आणि गोड आवाजामध्ये निसर्गसौंदर्याने नटलेली अमेरिका हा लेख ऐकता येईल खाली दिलेल्या ऑडिओ लिंक मध्ये.

https://cdn.bmm2024.org/wp-content/uploads/2024/06/BMM-Ebook-25.06.2024.pdf?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR2dc-cAXTXTWX2epRv6tmMg6xi_OqVF45ntsOQ






















या अधिवेशनाची खासियत म्हणजे स्मरणिका २०२४ ही ३ माध्यमांतून प्रकाशित करण्यात आली आहे. एक पुस्तक (प्रिंट) दुसरे ईबुक आणि तिसरे म्हणजे सर्व लेखांचे अभिवाचन ! ऑडिओ स्वरूपात.

Rohini Gore